સિંહોનાં રહેઠાણ એવા ગુજરાતમાં વાઘની પધરામણીના સામાચારે સૌ
વન્યપ્રેમીઓને હરખની લહેરનો અનુભવ કરાવ્યા બાદ પર્યાવરણ ક્ષેત્રે વધુ એક સિદ્ધિ ગુજરાતને
મળી છે. ગુજરાતનું મત્સ્યોદ્યોગ ઉત્પાદન નોંધપાત્ર રીતે વધ્યું છે. રાજ્ય સરકારના મત્સ્યોદ્યોગના
વિકાસ માટે વિશેષ અધિનિયમથી લઈને અનેક પગલાંના આ સુફળ છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી
જે સમયે મુખ્યમંત્રી હતા, ત્યારે તેમણે
સાગરકાંઠાના વિકાસને વેગ આપવા માટે બ્લૂ ઈકોનોમીને મહત્ત્વ આપ્યું હતું અને મત્યોદ્યોગનાં
મહત્ત્વને ઓળખ્યું હતું. ગુજરાતને દરિયાકિનારાની જે ભૌગોલિક ભેટ મળી છે, તે જોતાં સ્વાભાવિક રીતે અહીં આ ક્ષેત્રે વિકાસની સંભાવના વધારે છે. સરકાર
તેની પ્રોત્સાહક યોજના અને માછીમારોના પરિશ્રમને લીધે તેનો વિકાસ થઈ રહ્યો છે. બે દિવસ
પહેલાં જ મત્સ્યોદ્યોગ દિવસની ઉજવણીના અવસરે જે સંખ્યા જાહેર થઈ, તે આ ક્ષેત્રના લોકો માટે ઉત્સાહજનક હતી. 2024-2025નાં વર્ષ દરમિયાન દરિયાઈ માછલીનું
ઉત્પાદન 7.64 લાખ મેટ્રિક ટન અને અંતર્દેશીય
માછલીનું ઉત્પાદન 2.78 લાખ મેટ્રિક
ટન મળીને ગુજરાતમાં માછલીઓનું કુલ ઉત્પાદન 10.42 લાખ ટન નોંધાયું હતું. આ વર્ષે 2025-26માં રાજ્યનું માછલી ઉત્પાદન
11 લાખ ટન થવાનો અંદાજ છે. છેલ્લા
ચાર વર્ષમાં રાજ્યનું કુલ મત્સ્ય ઉત્પાદન વાર્ષિક સરેરાશ 9.30 લાખ મેટ્રિક ટનથી વધારે નોંધાયું
છે. 1640 કિલોમીટરથી પણ વધારે લંબાઈ
ધરાવતા ગુજરાતના દરિયાકિનારે એક તરફ પ્રવાસન ધબકી રહ્યું છે, બીજી તરફ આ મત્સ્યોદ્યોગ પણ વધારે વિકસી રહ્યો
છે. રાજ્ય સરકારે કેરોસીન અને પેટ્રોલ ઉપર
સબસિડી, જમીનની ફાળવણી, માર્ગ અને વીજળીનાં
માળખાંનો વિકાસ સહિતનાં પગલાં ભર્યાં છે. ભૂપેન્દ્ર પટેલના નેતૃત્વવાળી સરકાર વેરાવળ-2, સૂત્રાપાડા, માધવડ અને નવા બંદર સહિતના ચાર નવાં માછીમારી
બંદરનો વિકાસ કરી રહી છે. માછીમારીના ક્ષેત્રે જે સુધારાઓ કર્યા છે, નવી જોગવાઈ કરી છે તે અનુસાર માછીમારોને ગુણવત્તાવાળા બીજ, ફીડ, દવાઓ, સાધનોનો પુરવઠો આપવા,
એક્વા ઉદ્યોગમાં રોકાણ વધારે આવે તેની વ્યવસ્થા કરવા, એકીકૃત હાર્બર વ્યવસ્થાથી બંદરોમાં સુરક્ષા, સફાઈનું
સ્તર જાળવવા સરકાર પ્રતિબદ્ધ છે. અહીં દેશનો સૌથી લાંબો સાગરકાંઠો છે અને જે રીતે કામ
થઈ રહ્યું છે, તે જોતાં ગુજરાત મત્સ્યોદ્યોગ ક્ષેત્રે ભારતનું
પાવરહાઉસ છે. દરિયાઈ માછલીનાં ઉત્પાદનમાં ગુજરાત દેશભરમાં બીજાં સ્થાને છે. અમેરિકા,
ચીન, જાપાન, યુરોપમાં અહીં
ઉત્પાદિત થતી માછલીની પુષ્કળ માંગ છે. દેશ માટે ગુજરાત એમ ગુજરાત માટે કચ્છ અને સૌરાષ્ટ્ર
છે. કચ્છમાં જખૌ, ભદ્રેશ્વર સહિતનાં બંદરો, તો સૌરાષ્ટ્રમાં વેરાવળ, પોરબંદર, માંગરોળ, વણાકબારાથી લઈને છેક જામનગરના દરિયાકિનારા સુધી
આ મત્સ્યોદ્યોગ સાથે સંકળાયેલા પરિવારો, ઉદ્યોગગૃહો છે. વધતું
ઉત્પાદન બ્લૂક્રાંતિ છે. માછીમારો તરફથી સતત જે રજૂઆતો થાય છે, જે મુશ્કેલી તેઓને પડે છે તેના ઉપર પણ ધ્યાન અપાવું જરૂરી છે. પાકિસ્તાનની
મરિન એજન્સી તેઓના અપહરણ કરે છે, માછીમારોની મોંઘી બોટ પણ જપ્ત
કરે છે આ બધા પ્રશ્નો અગત્યના છે. તેમના પરિવારના શિક્ષણ-ઉત્કર્ષ માટે સઘન પ્રયાસ થયા
જ છે, પરંતુ તેમાં સાતત્ય જરૂરી છે. ગુજરાતનો સાગર કિનારો દેશના
આર્થિક ઉત્કર્ષ માટે સદીઓથી મોટું માધ્યમ છે. આ સમયમાં પણ તે સ્થિતિ જળવાઈ રહી છે.
