Editorial
પાકિસ્તાન લોન માટે ફરી આઇએમએફના ઉંબરે
પાકિસ્તાનની તકલીફો ઘટવાને બદલે સતત વધતી રહી છે. આ વખતે આર્થિક કટોકટીના ગંભીર પ્રશ્નનો ઇમરાન ખાનના વડપણ હેઠળની નવી સરકાર સામનો કરી રહી છે. આ સમસ્યાના સમાધાન માટે પાકિસ્તાને આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાં ભંડોળ (આઇએમએફ) પાસે લોનની યાચના કરી છે. છેલ્લાં પાંચ વર્ષમાં આ ત્રીજી વખત પાકિસ્તાને આઇએમએફની પાસે આર્થિક મદદ માગી છે. હવે તો તેની આર્થિક સ્થિતિ એટલી બધી વણસી ગઇ છે કે આ વખતે લોન મળે તોપણ અર્થતંત્રને ફરી પાટે ચડતા દાયકાઓ જેટલો સમય લાગી શકે તેમ છે. હાલમાં તે અબજો ડોલરના દેવાના ડુંગર તળે દબાયેલું છે. અગાઉ લીધેલી અબજો ડોલરની લોનોના વ્યાજ સુદ્ધાં ચૂકવવાનાં નાણાં પણ પાકિસ્તાનની પાસે નથી. આમ તો અત્યાર સુધી પાકિસ્તાનની તમામ સરકારોએ લોનો લઇને દેશને ચલાવ્યો છે. અર્થતંત્રને સુધારવાની ભાગ્યે જ કોઇ તસ્દી લેવાઇ છે. એક રીતે જોઇએ તો ઇમરાન ખાનની સરકારને બિસમાર અર્થતંત્ર અગાઉની સરકારોની જેમ જ વારસામાં મળ્યું છે. મહત્ત્વની બાબત એ છે કે તેમના નેતૃત્વ હેઠળ પાકિસ્તાન તહેરિક-એ-ઇન્સાફ પાર્ટી (પીટીઆઇ) સરકાર પાસે સત્તા સંભાળ્યાના ત્રણ મહિના બાદ પણ અર્થતંત્રને પાટે ચડાવવાનો કોઇ ઉપાય જ જણાતો નથી. પાકિસ્તાનની આ આર્થિક બદહાલીના પાયામાં ચીન સરકારની સાથે રહીને વિકસાવાઇ રહેલા અબજો ડોલરના ઇકોનોમિક કોરિડોરના પ્રોજેક્ટનો બોજો હોવાની છાપ દિવસોદિવસ મજબૂત બની રહી છે. આ વખતે આઇએમએફ પાસેથી લોન મેળવવાનું પણ પાકિસ્તાનને મુશ્કેલ બની શકે તેમ હોવાના સંકેત મળી રહ્યા છે. ઘરઆંગણે ખર્ચમાં કાપ મુકાવાથી માંડીને લોકોને અપાતી રાહતો પાછી ખેંચવા સહિત આઇએમએફની તમામ શરતોનું પાકિસ્તાને પાલન કરવું પડશે. સૌથી મહત્ત્વની બાબત તો એ રહેશે કે પાકિસ્તાને ચીન સાથેના ઇકોનોમિક કોરિડોરને લગતા તમામ દસ્તાવેજ પણ આઇએમએફની સમક્ષ રજૂ કરવા પડશે. અત્યાર સુધી આ યોજના ભારે ગુપ્તતાના અંચળા હેઠળ આગળ વધારાઇ રહી છે. ચીનની આ યોજનાથી ભારત અને અમેરિકા બંને ભારે ચિંતિત છે. આઇએમએફ આગામી દિવસોમાં પાકિસ્તાનને લોન આપવી કે નહીં અને આપવી તો કેટલી આપવી તેના નિર્ણય માટેની કાર્યવાહી શરૂ કરશે, પણ આઇએમએફમાં જે રીતે અમેરિકાનું પ્રભુત્વ છે તે જોતાં પાકિસ્તાન માટે આ લોન મેળવવાનું ભારે મુશ્કેલ કે અશક્ય બની રહેશે એમ જણાઇ રહ્યંy છે. અમેરિકા હવે આ મુદ્દે પાકિસ્તાન વાટેથી ચીનની સામે આડકતરો મોરચો ખોલવાનું વલણ ધરાવી રહ્યંy છે. તે એમ કહે છે કે, આઇએમએફની લોનનાં નાણાં પાકિસ્તાન ચીનને વ્યાજપેટે ચૂકવે નહીં તેનો ખ્યાલ રખાશે. આમ, આવનારા દિવસો પાકિસ્તાનની માટે આર્થિક મોરચે ભારે સંભાળવા જેવા બની રહેશે એ નક્કી છે. ખાસ તો અમેરિકા તેની લોનની અરજી પર કેવું કડક વલણ લે છે તેના પર બધો મદાર રહેશે, પરંતુ આ લોન કદાચ તેના માટે ટૂંકાગાળાની રાહત બની શકશે, પણ લાંબાગાળાની સમસ્યાનો તો કોઇ ઉકેલ જણાતો જ નથી.
રાહુલનો નવો મોરચો?
કોંગ્રેસ પ્રમુખ રાહુલ ગાંધી હિન્દુસ્તાન એરોનોટિક્સ લિમિટેડ (એચએએલ)ના કર્મચારીઓને મળ્યા અને રાફેલ વિમાનોના કોન્ટ્રેક્ટમાં જાહેર ક્ષેત્રનો દાવો નકારીને અનિલ અંબાણીની તરફેણ થઈ છે એમ કહીને `અન્યાય' અને `ભ્રષ્ટાચાર'ની વાત કરી છે. કંપનીના હાલના અને ભૂતપૂર્વ કર્મચારીઓ સમક્ષ કરેલા તેમના ભાષણને રાજકીય દૃષ્ટિએ જ જોવું જોઈએ. વાસ્તવમાં એચએએલ દેશની મહત્ત્વની જાહેર ક્ષેત્રની કંપની છે. દેશના સંરક્ષણ સાથે કર્મચારીઓ સંકળાયેલા છે. તેમની સમક્ષ રાજકીય ભાષણ કરવું, તથ્યોની અવળી રજૂઆત અને ભાવનાઓ ભડકાવવાનો પ્રયાસ થાય, તેમના પર અન્યાય થઈ રહ્યો છે એમ કહેવું યોગ્ય કહેવાય? રાહુલે ફક્ત અન્યાય થાય છે એટલું જ કહ્યું નથી, પણ દેશના વડાપ્રધાન અન્યાય કરે છે એમ કહ્યું છે અને તેમણે ભ્રષ્ટાચારના આક્ષેપ કર્યા છે. 78 વર્ષ જૂની એચએએલની સરખામણી તેમણે 12 દિવસનો અનુભવ ધરાવતી અંબાણીની કંપની સાથે કરી છે. આવી રીતે દેશની મહત્ત્વની કંપનીના કર્મચારીઓનો ઉપયોગ આજ સુધી કોઈએ રાજકીય ભૂમિકા માટે કર્યો નથી, તેથી મુલાકાતને મીડિયાએ સારી પ્રસિદ્ધિ આપી. પાંચ રાજ્યોની વિધાનસભા ચૂંટણી અને પછી આવનારી લોકસભા ચૂંટણી માટે રાહુલ મરણિયા બન્યા છે. નિ:સંદેહ ચૂંટણી રાજકીય પક્ષો માટે મુખ્ય જંગ હોય છે, પણ એ જીતવા માટે નીતિમત્તા કે સ્વયં આચારસંહિતાને તિલાંજલિ અપાય એ સ્વીકાર્ય ન બને. દેશના સંવેદનશીલ મુદ્દાઓ ઉઠાવવા માટે યોગ્ય પ્લેટફોર્મ હોવું જોઇએ. કોઇ સંરક્ષણ સામગ્રી સંબંધિત કંપનીના કર્મચારીઓમાં ઉશ્કેરાટ ફેલાવવાનું પગલું કોઇ રીતે વાજબી નથી. એચએએલની બેંગ્લોરની કંપનીની હદ બહાર રાહુલ ગાંધીની સભા થઈ. તેમની સભામાં કંપનીના કેટલા હાલના તથા ભૂતપૂર્વ કર્મચારીઓ ઉપસ્થિત રહેશે તેવી શંકા હતી જ. દેશના સંરક્ષણથી સંબંધિત ઉત્પાદનો તૈયાર કરનારી કંપની છે, તેથી ત્યાં સુરક્ષાવ્યવસ્થા મહત્ત્વનો મુદ્દો છે. આ જ કારણે કર્મચારીઓ માટે શિસ્તના નિયમ વધુ કડક છે. તેના નિયમોમાં આવા પ્રકારે રાજકીય બેઠકમાં ઉપસ્થિત રહેવું, રાજકીય પક્ષની સભામાં હાજરી આપવી તે કદાપિ બની શકે નહીં. હાજરી આપનારા મોટાભાગના ભૂતકાળના જ કર્મચારીઓ હતા એમ કહેવાય છે અને વર્તમાન કર્મચારીઓ સામે કંપની કાર્યવાહી કરે છે કે નહીં તે પણ મહત્ત્વનો મુદ્દો છે. રાહુલે કંપનીના કર્મચારીઓ સમક્ષ કરેલું ભાષણ રાજકીય તો હતું જ, પણ કામદાર નેતાને શોભે એવા મુદ્દા પણ તેમણે રજૂ કર્યા હતા. જે-જે વેળા કંપનીમાં સમસ્યા ઊભી થાય મને હાક મારો, હું 24 કલાક તમારા માટે ઉપલબ્ધ છું એમ તેમણે જાહેર કર્યું છે. આ માધ્યમથી કંપનીની અંતર્ગત માહિતી પણ એમને પહોંચે એવી વ્યૂહરચના છે. ફક્ત રાફેલ જ નહીં, પણ બીજી કઈ-કઈ કંપનીઓ તથા અંબાણી-અદાણીની કંપનીને લાભ આપવામાં આવે છે એ જાણવાનો માર્ગ કોંગ્રેસ શોધે છે. આજે કંપનીના દરવાજે જઈ રાજકીય ભાષણ કરનારા રાહુલ ગાંધી આવતીકાલે સૈનિકોની છાવણીમાં જવા લાગે તો...???
Dada Mekran News
Ghandhidham Purti
Rogan Purti
આજ નુ પંચાંગ
કાર્ટુન
© 2018 Saurashtra Trust
Developed & Maintain by Webpioneer